Raport NIK: Miliardy na dializy i przeszczepy nerek, a profilaktyka kuleje

Najwyższa Izba Kontroli opublikowała raport dotyczący diagnostyki i leczenia przewlekłej choroby nerek (PChN) w Polsce. Wyniki kontroli są alarmujące – mimo ogromnych nakładów na dializy i przeszczepy, profilaktyka i wczesna diagnostyka pozostają niewystarczające.

Kluczowe wnioski z raportu:

• Ponad 6 mld zł wydano w latach 2021–2024 na diagnostykę i leczenie PChN, z czego aż 92% pochłonęły dializy i przeszczepy.
• Program pilotażowy „Profilaktyka 40 PLUS”, mający zwiększyć wykrywalność choroby, objął zaledwie 19% uprawnionych, a ponownemu badaniu poddało się mniej niż 3% osób.
• Liczba pacjentów z rozpoznaną niewydolnością nerek wzrosła o 15% w ciągu dwóch lat, a czas oczekiwania na wizytę u nefrologa niemal się podwoił.
• Dostęp do leczenia nefrologicznego jest bardzo nierówny w skali kraju, a kadra specjalistów starzeje się i brakuje młodych lekarzy zainteresowanych tą dziedziną.
• Szacuje się, że przewlekłą chorobę nerek rozpoznano tylko u 5% chorych, a z powodu jej niewykrycia co roku przedwcześnie umiera ok. 80 tys. osób.

Rekomendacje NIK:

• Zwiększenie dostępności wczesnej diagnostyki PChN, m.in. przez powiązanie programów profilaktycznych z badaniami medycyny pracy.
• Działania promocyjno-edukacyjne skierowane do społeczeństwa i lekarzy.
• Wzmocnienie kadry nefrologicznej i uznanie tej specjalizacji za priorytetową.
• Poprawa mechanizmów kontraktowania świadczeń nefrologicznych w regionach o najniższej dostępności.

Pełny raport oraz szczegółowe dane dostępne w załączeniu.